การหลอกล่อ คือ การกระทำให้ฝ่ายตรงข้ามหลงทิศทางจากทิศทางที่เราตั้งใจไว้ เพื่อหลบหลีกการป้องกันของฝ่ายตรงข้าม และเป็นการเพิ่มพูนประสิทธิภาพในการเล่นบาสเกตบอลอีกประการหนึ่งด้วย การหลอกล่อเพื่อหลบหลีกนี้อาจจะกระทำได้โดยใช้ลูกบอล สายตา ลำตัว ศีรษะ แขน หรือเท้า ส่วนใดส่วนหนึ่งหรือทุกส่วนที่กล่าวมาแล้วทั้งหมดรวมกันหลอกล่อพร้อมกัน เพื่อการหลอกล่อและหลบหลีกก็ได้ และการหลอกล่อนี้อาจจะกระทำได้ในขณะที่เรามีลูกบอล หรือไม่มีลูกบอลอยู่ในครอบครองก็ได้
ข้อเสนอแนะในการหลอกล่อ
- เมื่อจะหลอกล่ออย่าเลี้ยงลูกบอล เพราะจะหมดโอกาสงามๆ ในการยิงประตูหรือเล่นต่อไป นอกจากฝ่ายเดียวกันได้บังให้แล้ว หรือต้องการพาลูกบอลไปให้ห่างคู่ต่อสู้
- ผู้เล่นที่กำลังถือลูกบอลอยู่ อาจใช้วิธีการหลอกล่อ โดยการใช้ศีรษะ ไหล่ สายตา ขา และการเคลื่อนไหวของลูกบอลผสมผสานกันได้
- ถ้าจะหลอกล่อด้วยการก้าวเท้า อย่าก้าวเท้าให้ยาวจนเกินไป หรือกระทำอย่างรุนแรงเพราะจะทำให้เสียการทรงตัว
- อย่าหลอกล่อด้วยวิธีซ้ำซากจะไม่ได้ผล อาจกระทำได้ 2 – 3 ครั้งเท่านั้น
- ถ้าต้องการส่งลูกบอลต่ำก็ควรหลอกด้วยการชูลูกบอลให้สูง และถ้าต้องการส่งลูกบอลสูงก็ควรดึงลูกบอลให้ต่ำ แล้วส่งไปให้เฉียดหูของฝ่ายป้องกัน
- เมื่อผู้ป้องกันเข้ามาใกล้ ใช้ชูลูกบอลให้สูงขึ้นทำท่าคล้ายจะยิงประตูหรือส่งลูกโด่ง เมื่อคู่ต่อสู้หลงผิดก็ให้เลี้ยงลูกบอลหลบใต้แขนคู่ต่อสู้ไป
- ใช้ร่างกายหลอกดีกว่าใช้ลูกบอลหลอก
- ขณะหลอกล่อ ถ้าไม่จำเป็นอย่าดึงลูกบอลมาอยู่ข้างหน้าฝ่ายป้องกัน นอกจากจะใช้การหลอกล่อด้วยลูกบอล
- โยกตัวหลอกโดยการก้าวเท้าสั้นประกอบกับลูกบอลไปทางหนึ่ง เมื่อคู่ต่อสู้ถลำตัวตาม ให้เปลี่ยนลูกบอลลงต่ำแล้วบิดตัวกลับมาเลี้ยงลูกบอลผ่านคู่ต่อสู้ไปอีกทางหนึ่ง (cross over) ถ้าฝ่ายป้องกันไม่เคลื่อนตัวตามก็ให้เลี้ยงลูกบอลไปตามทิศทางที่หลอกนั้นทันที
- หลอกโดยการยุด ให้ถ่ายน้ำหนักไปเท้าหลัง ลักษณะเอนตัวไปด้านหลัง (rocker step) เข่าหลังงอ เข่าหน้าตึงและเปิดปลายเท้า เมื่อคู่ต่อสู้ก้าวเข้ามาประชิดให้เลี้ยงลูกบอลไปด้านข้างของฝ่ายป้องกันทันที โดยการย่อตัวให้ต่ำ และต้องระลึกเสมอว่ามือที่ใช้เลี้ยงลูกบอลนั้นจะต้องอยู่ด้านนอกของตัวผู้เลี้ยงและผู้ป้องกันเสมอ
- หลังจากที่หลอกล่อแล้วทุกครั้ง จะต้องคอยสังเกตการณ์เคลื่อนไหวของฝ่ายป้องกันว่าการทรงตัวเป็นอย่างไร กระโดดหรือเปล่า หรือเคลื่อนตัวช้า ทั้งนี้เพื่อจะได้ฉวยโอกาสในทันที
การวางแผนในการหลอกล่อ
การหลอกล่อจะได้ผลหรือไม่นั้น จะขึ้นอยู่กับความสามารถเฉพาะตัวของฝ่ายรุก ซึ่งได้มาจากการฝึกและการพิจารณาของครูหรือผู้ฝึกสอนร่วมกับผู้เล่น ว่าฝ่ายรับมีวิธีการยืนป้องกันอย่างไร มีการตอบสนองปฏิกิริยาในการหลอกล่ออย่างไร ต่อไปนี้เป็นคำถามที่จะช่วยให้ผู้เล่น ครูและผู้ฝึกประสบผลสำเร็จในการหลอกล่อ
- จากการหลอกล่อ ฝ่ายป้องกันหลงทางหรือเปล่า เคลื่อนตัวตามหรือเปล่า ถ้าไม่เคลื่อนตัวตามเลยก็แสดงว่าการเคลื่อนไหวของเท้าไม่ดี อาจใช้ความเร็วของตนเข้ายิงประตูเลยก็ได้ แต่ถ้ามีการเคลื่อนตัวตามได้ทุกขณะก็แสดงว่าการเคลื่อนไหวของเท้าดี ควรหาจังหวะงาม ๆ ในการเล่นต่อไป
- ฝ่ายป้องกันยืนเท้าเสมอกันหรือเปล่า หรือยืนแบบเท้านำเท้าตาม ถ้ายืนเท้าเสมอกันแสดงว่าอยู่ในลักษะที่จะเคลื่อนไหวไปข้างหน้าและข้างหลังไม่ดี แต่ถ้ายืนแบบเท้านำเท้าตามก็แสดงว่าอยู่ในลักษณะที่จะเคลื่อนไหวไปด้านข้างไม่ดี
3. ฝ่ายป้องกันเล่นหลวม หรือเข้าใกล้ชิดผู้ที่กำลังครอบครองลูกบอลมากหรือเปล่า ถ้าเล่นหลวม ฝ่ายรุกควรหาวิธีหลอกล่อเพื่อเข้าทำประตูใต้แป้นให้ได้ และอย่าใจร้อนรีบยิงประตูเสียในระยะไกล